BAMRO

de Belgische Organisatie voor Mensenrechten en Ontwikkeling (BAMRO)
Ter gelegenheid van de Internationale Dag voor de Uitbanning van Geweld tegen Vrouwen
en in het kader van de 16 Dagen van Actie tegen Gendergerelateerd Geweld

Ter gelegenheid van de Internationale Dag voor de Uitbanning van Geweld tegen Vrouwen, op 25 november, en 25 jaar na de officiële erkenning ervan, benadrukt de Belgische Organisatie voor Mensenrechten en Ontwikkeling (BAMRO) dat gendergerelateerd geweld één van de ernstigste mensenrechtenuitdagingen blijft in Irak en het Midden-Oosten. De vormen van geweld nemen toe en worden complexer, wat de veiligheid, waardigheid en maatschappelijke participatie van vrouwen ernstig bedreigt.

1. Geweld tegen vrouwen: van traditioneel huiselijk geweld naar moderne vormen van misbruik

Historisch gezien vond geweld tegen vrouwen vooral plaats binnen de huiselijke sfeer, waar vrouwen slachtoffer werden van fysiek, psychologisch en economisch geweld. Sociale normen maakten het moeilijk om misbruik te melden, door het gebrek aan sterke wetgeving en adequate beschermingsmechanismen.

In de afgelopen decennia is geweld geëvolueerd en manifesteert het zich in nieuwe en diverse vormen, waaronder:

• Digitaal geweld: online afpersing, cyberstalking, ongewenste verspreiding van beelden.

• Economisch geweld: controle over inkomsten, vrouwen verhinderen om te werken, financiële uitbuiting.

• Geweld op de werkvloer: intimidatie, discriminatie bij aanwerving en promotie, loonkloof, ontslag wegens zwangerschap.

• Politiek en sociaal geweld: uitsluiting van vrouwen uit besluitvorming, aanvallen op vrouwenrechtenverdedigers.

• Geweld in conflictgebieden: verkrachting als oorlogswapen, mensenhandel, ontvoeringen, gedwongen huwelijken.

Deze verschuiving toont aan dat de risico’s voor vrouwen zich vandaag uitstrekken van het gezin tot de publieke ruimte en van de fysieke wereld tot de digitale omgeving. Dit vereist brede en moderne mensenrechtenstrategieën.

2. Situatie in Irak en het Midden-Oosten

Vrouwen in Irak en het Midden-Oosten worden geconfronteerd met hoge niveaus van huiselijk geweld, beperkende sociale normen, zwakke wetshandhaving en het ontbreken van een federale wet die huiselijk geweld in Irak volledig criminaliseert. Daarnaast blijven vrouwen geconfronteerd worden met loonongelijkheid, intimidatie op het werk en beperkte toegang tot leidinggevende functies.

In door oorlog getroffen landen — zoals Irak, Syrië en Jemen — ondervinden vrouwen meervoudige vormen van geweld als gevolg van conflicten, armoede en instabiliteit, waardoor bescherming nog urgenter wordt.

3. Aanbevelingen van BAMRO

BAMRO roept regeringen en beleidsmakers in Irak en het Midden-Oosten op om:

1. Wetgeving te hervormen en te versterken

• Een omvattende wet tegen huiselijk geweld aan te nemen met duidelijke definities, beschermingsmaatregelen en afschrikkende sancties.

• Wetten te wijzigen die straffen verminderen in zogenaamde “eergerelateerde” misdrijven.

• Wetgeving te ontwikkelen die vrouwen beschermt op de werkvloer, inclusief anti-intimidatiemaatregelen en gelijke betaling.

2. Beschermingsmogelijkheden te verbeteren

• Veilige opvangcentra op te richten voor vrouwen en meisjes in gevaar.

• Psychologische en sociale ondersteuning te bieden aan slachtoffers.

• Voorlichtingscampagnes te organiseren over gendergerelateerd geweld.

3. Economische empowerment van vrouwen te versterken

• Veilige en discrimatieloze werkplekken te garanderen.

• Vrouwelijk ondernemerschap te stimuleren.

• De vertegenwoordiging van vrouwen in leidinggevende posities te vergroten.

4. Verantwoordingsmechanismen te garanderen

• Justitie en politiecapaciteit te versterken in het aanpakken van geweld tegen vrouwen.

• Gendergerichte training te geven aan politie en justitie.

• Nationale systemen te ontwikkelen voor het verzamelen van gegevens.

Slotwoord

BAMRO bevestigt dat het beëindigen van geweld tegen vrouwen essentieel is voor vredevolle en welvarende samenlevingen. Vijfentwintig jaar na de instelling van deze internationale dag blijft er veel werk te doen, maar sterke politieke wil en eerlijke wetgeving kunnen betekenisvolle verandering teweegbrengen.

BAMRO blijft zich inzetten om samen met regionale en internationale partners op te komen voor de bescherming, empowerment en rechten van vrouwen — zonder enige vorm van discriminatie.